Het is alweer even geleden, maar in een brief van november 2015 kondigde de toenmalige minister van Veiligheid en Justitie een wijziging van de Wet Bibob aan. In een recente brief van 16 februari 2018 aan de Tweede Kamer heeft de huidige minister van Justitie en Veiligheid laten weten dat de consultatie met betrekking tot deze wijziging in het eerste kwartaal van 2018 wordt gestart. Hij is voornemens om het wetsvoorstel nog in 2018 bij de Tweede Kamer in te dienen. Wij zetten hieronder de belangrijkste voorgenomen wijzigingen op een rij.
INFORMATIEPOSITIE BESTUURSORGANEN
In het kader van het eigen onderzoek krijgen bestuursorganen de bevoegdheid informatie over derden in de zin van artikel 3, vierde lid van de Wet Bibob te raadplegen. Nu mogen ze al politie-en justitiële gegevens over de betrokkene (de directe relatie van de overheid, bijvoorbeeld de vergunningaanvrager of degene waarmee een vastgoedtransactie wordt aangegaan) gebruiken in het kader van het eigen onderzoek. De nieuwe bevoegdheid kent twee beperkingen.
Beperking in aantal personen
In Bibob-onderzoeken is niet alleen de betrokkene relevant, maar worden ook de antecedenten van in de wet aangewezen derden bij de beoordeling betrokken. Het betreft bestuurders, aandeelhouders, vermogensverschaffers en personen tot wie de betrokkene in een zakelijk samenwerkingsverband staat. Die laatste categorie maakt het mogelijk om personen zonder formele, maar met feitelijke invloed in de onderneming toch bij het onderzoek te betrekken. Voor meer informatie over het zakelijk samenwerkingsverband verwijzen wij naar het overzichtsartikel van R.D. Scholte dat is gepubliceerd in de bundel Zuiver zaken doen.
De minister is van plan om de informatiepositie van bestuursorganen over sommigen van die derden uit te breiden, namelijk:
- aandeelhouders van de betrokkene;
- vermogensverschaffers zoals vermeld op het Bibob-vragenformulier;
- leidinggevenden/beheerders zoals vermeld op de vergunning.
Volgens de minister staan deze (rechts)personen in ieder geval in relatie tot de betrokkene. Bestuursorganen mogen geen informatie raadplegen over (andere) personen die in een zakelijk samenwerkingsverband staan. Deze relatie staat op voorhand niet direct vast en wordt onderbouwd door allerlei feitelijke omstandigheden. Kennelijk is de onzekerheid over het bestaan van die relatie reden voor de minister om bestuursorganen geen informatie over deze categorie te verstrekken.
Beperking in soort informatie
Waar over betrokkenen zowel politie- en justitiële gegevens mogen worden geraadpleegd, is de bevoegdheid ten aanzien van derden beperkt tot justitiële gegevens uit het Justitieel Documentatie Systeem.
LBB MAG BESLUITEN OM ADVIESAANVRAAG NIET IN BEHANDELING TE NEMEN
Voorts is de minister van plan om het LBB de mogelijkheid te bieden adviesaanvragen niet in behandeling te nemen. Momenteel adviseert het LBB op grond van artikel 9 van de Wet Bibob desgevraagd en moet het alle adviesaanvragen in behandeling nemen. Ook als er geen goed onderbouwde aanleiding voor de adviesaanvraag was of als een negatieve beslissing zonder advies genomen had kunnen worden. Dat brengt volgens de minister een onnodige werklast voor het LBB met zich mee. De minister kondigt aan om de criteria op grond waarvan het LBB mag besluiten adviesaanvragen niet in behandeling te nemen, samen met bestuursorganen uit te werken.
UITBREIDING TOEPASSINGSBEREIK
In de brief van februari 2018 kondigt de minister (zonder nadere toelichting) de volgende extra wijzigingen aan:
- alle aanbestedingen komen onder het bereik van de Wet Bibob te vallen. Nu geldt dat op grond van het Besluit Bibob alleen voor de sectoren bouw, ICT en milieu;
- uitbreiding van de definitie van vastgoedtransacties (niet duidelijk is op welke manier dat gebeurt).
Het wachten is nu op de publicatie van het wetsvoorstel. Zodra dat is gebeurd, informeren wij u opnieuw.
RECHTSTREEKS BIBOB-TIPS EN JURISPRUDENTIE ONTVANGEN IN UW MAILBOX?
Meld u zich dan onderaan de homepagina aan voor de nieuwsbrief. U ontvangt dan bovendien gratis een voorbeeld Bibob-besluit, met een modeltekst en meer dan tien handige tips.